این برج ۲۳ متری در ایام گذشته کارکرد دیده‌بانی داشت و نگهبانی در بالای برج کشیک می‌داد تا در صورت وقوع آتش‌سوزی، توسط زنگی آتش‌نشانان را خبر کند.
یکی از اولین‌های ایران در حوزه آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر برج یانقین است که هنوز هم آن ابهت و عظمت گذشته خود را حفظ کرده است. این بنای تاریخی در سال ۱۳۷۷ ثبت ملی شده و علاوه بر آن در محوطه ایستگاه آتش‌نشانی خاقانی و در کنار این برج، دستگاه‌های اطفای حریق و پمپاژ آب با پمپ‌های مسی دستی دوطرفه از دوره قاجاریه و همچنین ماشین‌های اطفای حریق و دیگر وسایل مربوط به این حوزه به نمایش درآمده‌اند.
کمی آن سوتر از برج یانقین، ستاد خبرگیری سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تبریز و یا همان اپراتورهای سامانه ۱۲۵ مستقر هستند که کارکرد برج یانقین را به شکل امروزی آن فعال کرده‌اند.
در گذشته کهن‌شهر تبریز هیچ ساختمان بلندی نداشته و شهر نیز به شکل امروزی وسعتی نداشت و تمامی نقاط شهر به راحتی از بلندای برج یانقین قابل مشاهده بود. با توسعه شهر و همچنین رشد قارچ‌گونه ساختمان‌های بلند، یانقین تاماشاسی کارکرد خود را از دست داد.
رصد تمامی نقاط شهر با بهره‌گیری از تجهیزات نوین تصویری و مخابراتی، اطلاع رسانی و اعزام سریع و دقیق نیروهای امداد و همچنین پیگیری حوادث و برقرار ارتباط مستمر با افراد حادثه‌دیده برای امدادرسانی به موقع کارکرد امروزی اپراتورهای سامانه ۱۲۵ سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تبریز است.
بافت مناطق، تعیین‌کننده نوع حادثه
«حادثه خبر نمی‌کند»؛ در نقاط مختلف شهر، شمال، جنوب، برخوردار و کم‌برخوردار همواره در معرض انواع حوادث هستند. همین موضوع موجب گستردگی خدمات آتش‌نشانی در نقاط مختلف شهر و احداث ایستگاه‌های متفاوت شده است.
“نوع حادثه در مناطق مختلف شهر و فصول مختلف سال فرق دارد” این را سید فرهاد حسینی مدیر سامانه ۱۲۵ سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تبریز می‌گوید.
وی ادامه می‌دهد: حبس‌شدگی در آسانسور، حریق مسکونی، حریق علف‌های هرز، تصادفات خودرویی حبس‌شدگی در خانه، تنگی زیورآلاتی چون انگشتر، گازگرفتگی و گرفتاری حیوانات اهلی و وحشی از جمله حوادثی هستند که در نقاط مختلف شهر و بسته به شرایط جغرافیایی و بافت موجود فرق دارد.
حسینی اضافه می‌کند: به عنوان مثال در شهرک مایان حبس‌شدگی آسانسور نداریم و برعکس در شهرک اندیشه و باغمیشه آمار گرفتاری در آسانسور بالا است؛ به طوری که از ابتدای سال تا به امروز ۱۷۶ مورد گرفتاری در آسانسور گزارش و تیم امداد ونجات اعزام شده‌اند.
وی همچنین آمار بالای تصادفات در مناطق نزدیک به اتوبان‌ها، آتش‌سوزی در شهرک مایان و آتش‌سوزی در بازار تبریز را حوادثی اعلام کرد که بسته به نوع بافت، ابنیه و تراکم موجود اتفاق می‌افتد.
۳ دقیقه، گلدن تایم یا زمان طلایی برای امداد و نجات
از زمان اعلام حادثه به سامانه ۱۲۵ تا زمان رسیدن نیروهای امداد و نجات آتش‌نشانی، گلدن تایم و یا زمان طلایی نام دارد که بسته به عوامل مختلف همچون فاصله محل حادثه تا ایستگاه آتش‌نشانی، ترافیک مسیر و نوع حادثه، می‌تواند متفاوت باشد.
حسینی در این ارتباط نیز می‌گوید: زمان اعزام نیروهای امداد و نجات به محل حادثه بسته به شرایط مختلف فرق داشته ولی گلدن تایم یا میانگین زمان اعزام به محل حادثه در تبریز ۳ دقیقه است.
وی اضافه می‌کند: ۲۳ ایستگاه فعال و یک پست آتش‌نشانی به صورت ۲۴ ساعته آماده ارائه خدمات به افراد حادثه‌دیده در نقاط مختلف شهر هستند.
شهریار تبریز/جهانبخش احمدیان
