به گزارش صاحب دیوان، در ادامه ماجراهای حراج شاهکار صفوی در حراج کریستی، امسال نیز این فرش تاریخی و ارزشمند در این حراج رونمایی شد.
چرا این فرش آرزوی مجموعه داران است: فرش ایرانی صفوی در قرن نوزده تبدیل به کالایی بسیار نادر و گرانقیمت شد که به سختی می‌شد یکی از آنها را خریداری کرد. در سال هزار و هشتصد و هفتاد و شش بارون ادموند جیمز روتشیلد این فرش را خریداری کرد.
سفارت امروزی آمریکا در فرانسه در اواخر قرن نوزده میلادی منزل شخصی «بارون روتشیلد» بود. همسر بارون روتشیلد، ادل نام داشت و از خانواده بانکداران اروپایی بود. مشخص است که چنین خانواده ثروتمندی، منزل طلایی خودشان رو با لوازم و آثار هنری گرانقیمتی همچون این فرش صفوی چیدمان کرده بودند…
البته ساخت این منزل اعیانی و گردآوری آثار کمیاب رو پدرش، بارون جیمز مایر روتشیلد از هزار و هفتصد و نود و دو میلادی شروع کرده بود. گفته می‌شود مایر روتشیلد و همسرش (مادر مالک فرش صفوی) بتی خانه ای در این محل برپا کرده بودند که از نظر شکوه و ارزش به کاخ های سلطنتی اروپا طعنه میزد. سلیقه ی خانواده ی روتشیلد در طول زمان جزو برترین و لوکس ترین سلیقه ها بوده و تقریبا هر بخشی از دکوراسیون منزلشون گل سرسبد موزه ها و حراجی ها و کلکسیونهای بزرگ دنیاست.
گفته می‌شود در هزار و نهصد و سی و چهار که ادموند روتشیلد فوت کرد چهل هزار تابلوی نقاشی از مجموعه ی او به موزه لوور اعطا شد! یعنی فقط چهل هزار تابلو نقاشی داشته که در حد و اندازه های لوور بوده است!
در دهه هزار و نهصد و هفتاد میلادی این فرش به سرمایه دار مشهور واتیکان، «روبرت کلوی» فروخته شد که در آن زمان به وی خدای بانکداری اروپا لقب داده بودند و در هزار و نهصد و هشتاد و دو هم به تاجر آمریکایی، «گوردون. پی. گتی» فروخته شد.
قیمت پایه ای این فرش از طرف حراجی کریستی دو میلیون تا سه میلیون پوند انگلیس برآورد شده است.
این شاهکار صفوی در فاصله سال‌های هزار و پانصد و شصت و پنج تا هفتاد و پنج میلادی و در یکی از کارگاه های سلطنتی عهد شاه تهماسب و به احتمال قوی در منطقه قزوین (پایتخت شاه تهماسب) بافته شده است.
این فرش پرز پشم بر روی چله ابریشم هست و تا کنون چند بار مرمت شده است. حتی دور تا دور آن بخش‌هایی از دیگر فرشهای عهد صفوی اضافه شده و قسمت‌هایی از آن، مرمت و بازبافی شده است.
اندازه فرش ۵۱۷ در ۲۲۵ سانتی متر است.
اطلاعات دقیق مالکان قبلی این فرش بدین شرح هست:
Baron Edmond de Rothschild (1845-1934), Paris
With Colnaghi Oriental, London, circa 1975
With The Textile Gallery and Elio Cittone, Milan
Roberto Calvi, Milan
Canadian Collector, sold Christie’s London, 17 October 1996, lot 404
Private Collector, sold Sotheby’s New York, 20 September 2001, lot 221
Gordon P. Getty, sold Sotheby’s New York, 1 February 2013, lot 22, from where purchased by the present owner
توضیحات فرش از خانم شیرسپهر طراح فرش و دکترای تخصصی هنر از دانشگاه تهران
ویدیویی از این فرش تاریخی را ببینید:
