چاپ باتیک از انواع روش‌های چاپ بر روی پارچه است. باتیک به معنای «چاپ مقاوم» واژه‌ای است اندونزیایی که با همین معنا در سراسر جزایر آسیای جنوب شرقی و ژاپن نیز رایج می‌باشد. منشاء اصلی این نوع چاپ جزایر جاوه است. این روش که بر پایه و اساس استفاده از قالب‌های چوبی است در ایران بیشتر در تبریز و اُسکو رواج دارد و کلاقه‌ای نامیده می‌شود. در بدو ورود به ایران چاپ باتیک به رنگ سفید بر زمینه مشکی انجام می‌شد که طرح های آن به پرکلاغ شبیه بود و از این رو به نام کلاغه‌ای یا کلاقه‌ای شهرت یافت (حسینی، 1387، 125).در آذربایجان چاپ با استفاده از قالب، در بیان حرفه‌ای «باسما» نامیده شده و به کارخانه‌های چاپ کلاقه‌ای نیز «باسما خانا» اطلاق می‌گردد. ( باسما در ترکی به معنای فروکردن و فشاردادن است.)
روستای اسکندان اسکو به عنوان مهد ابریشم بافی آذربایجان شناخته می‌شود و ابریشم به عنوان مهم‌ترین مواد اولیه روسری کلاقه‌ای است. شهرستان اسکو را به دلیل قرار گرفتن در مسیر روستای تاریخی کندوان و دارا بودن صنایع دستی دیگری همچون تزئینات چوبی ، منبت و معرق کاری و همچنین داشتن نان و دوشاب اسکو یکی از مهم ترین مناطق گردشگری استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود. شهرستان اسکو با ۱۶ هزار ۱۴۰نفر جمعیت پانزدهمین شهر استان آذربایجان شرقی است و روسری کلاقه‌ای یا چاپ باتیک از مهم‌ترین صنایع دستی این شهرستان به شمار می‌رود که در سال ۹۱ به ثبت ملی رسیده است.
مهلا منجزی
