صاحب‌دیوان، پایـگاه خبــری و تحلیلی تاریخ و فـرهنگ ایران

پارس وی دی اس
شنبه, 29 اردیبهشت, 1403

فسیل‌های زرافه و کرگدن در منطقه «آهق» مراغه شناسایی شد

حفاری در منطقه «آهق» سازند مراغه که در مجاورت روستایی به همین نام قرار دارد، چندی قبل برای اولین‌بار کلید خورد و اکنون دیرینه‌شناسان و پژوهشگران به یک لایه فسیلی حاوی زرافه، کرگدن و فسیل‌های چندین گونه دیگر در این سایت دست یافته‌اند.

دیرینه‌شناس مقیم مراغه روز شنبه در حاشیه حفاری در این سایت فسیلی به خبرنگار ایرنا بیان کرد: «آهق» در گذشته به عنوان یکی از سایت‌های سازند فسیلی مراغه شناسایی نشده بود و حفاری در این منطقه برای اولین‌بار انجام می‌شود که می‌تواند داده‌های جدیدی از حد زیرین این سازند را در اختیار پژوهشگران قرار دهد.

«غلامرضا زارع» با ابراز امیدواری نسبت به اینکه زمان و سن سازند در نتیجه این حفاری‌ها افزایش یابد، اضافه کرد: خوشبختانه این منطقه به طول ۴۰۰ متر و به صورت افقی قابلیت توسعه داشته و رخ نمون لایه‌های زیرین به صورت متوالی در این منطقه وجود دارد.

وی با تاکید بر اینکه حفاری در سایت «آهق» در مراحل اولیه حفاری قرار دارد، اظهار کرد: اکنون خاک سطحی در حال برداشت بوده و تاکنون قطعاتی از انواع آنتی‌لوپ‌ها، زرافه‌ها، اسب‌ها و کرگدن‌ها شناسایی شده اما حفاری در لایه خود فسیلی هنوز شروع نشده است.

این دیرینه‌شناس مقیم مراغه در مورد اعتبارات این حفاری‌ها نیز بیان کرد: خوشبختانه از سال ۱۴۰۰ به طور مرتب اعتباراتی برای حفاری و کاوش در سازند مراغه اختصاص می‌یابد که در بخش تجهیز مرکز تحقیقات دیرینه‌شناسی کشور به مرکزیت مراغه و حفاری هزینه می‌شود.

به گفته «زارع» سالانه یک یا ۲ سایت جدید در سازند مراغه حفاری خواهد شد که می‌تواند جنبه‌های جدیدی از بازشناخت سازند مراغه را معرفی کند.

بر اساس این گزارش، منطقه فسیلی مراغه با برخورداری از شهرت جهانی نه تنها به حفاظت و کاوش بلکه به بهره‌برداری اقتصادی هم نیاز دارد تا سهمی در توسعه روزافزون این شهرستان ایفا کند.

از این منطقه به عنوان «بهشت دیرینه‌شناسان جهان» یاد می‌شود زیرا تراکم بالای فسیل‌های مهره‌داران هفت تا ۹ میلیون ساله، آن هم در سطوح بالایی منطقه بالاست و فسیل‌شناسان به واسطه دسترسی آسان به فسیل‌ها، این منطقه را جزو پنج منطقه پراهمیت دارای فسیل‌های مهره‌داران جهان به شمار می‌آورند.

این منطقه از نظر ذخیرگاه دیرینه‌شناسی و مطالعه جغرافیای دیرینه صفحه «اوراسیا» دارای اهمیت ویژه‌ای است تا جایی که با کاوش و استخراج جدید نمونه‌های موجود در سایت مراغه، می‌توان به معرفی بیش از پیش ظرفیت‌های جهانی رسید.

منطقه‌ای که به عقیده کارشناسان، بستر مناسبی برای مطالعات دیرینه‌شناسی در زمینه‌های شناسایی و معرفی گونه‌های جدید فسیل‌های مهره‌داران و ثبت رکوردهای جهانی و مطالعه جغرافیایی دیرینه کشور در «میوسن پسین» است.

همچنین از ظرفیت تعیین جایگاه زمین‌ساختی ایران و ایجاد مرکز تحقیقات و موزه فسیل‌شناسی جهت نمایش رکوردهای فسیلی کشور داراست و می‌توان موزه‌های صحرایی در جهت گسترش اکوتوریسم در این منطقه ایجاد کرد.

اما در کنار همه این ظرفیت‌های علمی و پژوهشی‌ باید از شهرت این منطقه برای جذب حداکثری گردشگران و توسعه اقتصاد محلی نیز بهره برد و این مهم به نوبه خود نیازمند زیرساخت‌های گردشگری است.

زیرساخت‌هایی که در شرایط فعلی منطقه فسیلی مراغه شاید توجیه اقتصادی نداشته باشد و بر همین اساس نیز تاکنون هیچ سرمایه‌گذاری پیشگام نشده و هیچ مسئولی نیز طرحی برای آن تدوین نکرده است.

رئیس انجمن دیرینه‌شناسی ایران معتقد است که ایجاد ژئوپارک‌ با تکیه بر وجود منطقه فسیلی از جدی‌ترین محورهای توسعه مراغه است و این شهرستان علاوه بر منطقه فسیلی، ظرفیت‌های طبیعی بسیار دیگری چون غارهای کم‌نظیر، چشمه‌های گوارا و کوه‌هایی ارزشمند از لحاظ زمین‌شناسی دارد.

به گفته «عباس قادری» تاثیری که معرفی و ایجاد ژئوپارک‌ها در روند توسعه دارد، قابل توجه بوده و در زمینه‌های گردشگری و توسعه اقتصادی قابل بررسی است.

وی همچنین وجود ظرفیت ارزشمند فسیل‌های مهره‌داران را برای شهرستان مراغه و استان آذربایجان‌شرقی نعمتی بزرگ و سرمایه‌ای بالقوه می‌داند که شایسته توجه بیشتر از سوی نهادهای مختلف ستادی و دانشگاهی و تلاش برای جلب سرمایه‌گذاری با هدف توسعه گردشگری می‌باشد.

گفتنی است چنین ظرفیت ارزشمندی که نمونه آن در دیگر کشورهای منطقه نظیر ندارد و در سطح دنیا نیز موارد مشابه آن اندک است، نیازمند مطالعه و معرفی بیشتر و ایجاد ژئوسایت‌های مختلف در قالب یک ژئوپارک جهانی مهم است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

یادداشت