خانواده حریری یكی از سر شناس ترین خانوادههای تبریزی میباشند كه خدمات زیادی را در زمینههای مختلف فرهنگی، اقتصادی و علمیانجام داده اند.
بزرگ این خاندان حاج خلیل حریری است كه اطلاع چندانی از زندگانی وی در دسترس نمیباشد. احتمالا وی در قرن سیزدهم هجری قمری میزیسته و محل تولد وی روستای اندر گان تبریز بوده است كه سپس به تبریز آمده و ساكن آن شهرشده بود. شغل اصلی وی تجارت فرش بود. مسجد معروف حاج خلیل حریری شتربان از یادگارهای ارزشمند وی میباشد كه در اوایل قرن سیزدهم قمری ساخته شده است. حاج خلیل هفت پسر به نامهای: نقی- محمد- محمود- علی – احمد – حسینقلی و زین العابدین داشت. زین العابدین در زمان خودش رئیس ایرانیهای مقیم تركیه بود. همه تبریزیها میدانند كه در خیابان تربیت خانه ای بسیار زیبا با مینیاتورهای ارزشمند وجود دارد كه به خانه مینیاتوری حریری معروف است ؛ این خانه همان منزل علی حریری یكی دیگر از فرزندان حاج خلیل است.
از علی سه پسر به نامهای ابوالقاسم، كاظم و علی اصغر به یادگار مانده بود كه در بین آنها دكتر علی اصغر حریری ادیب نامدار معاصر ایران از معروفیت خاصی بر خوردار بوده است كه در ادامه به معرفی بیشتر او خواهیم پرداخت. فرزندان ابوالقاسم و كاظم نیز اكثراًبه طبابت مشغول بودند كه از معروفترین آنها میتوان به دكتر صادق حریری و دكتر موسی حریری اشاره كرد.
خاندان حریری
ایستاده از راست: حاج احمد حریری- حاج محمود حریری- حاج حسینقلی حریری، نشسته از راست: حاج علی حریری- حاج محمد آقا حریری
در مورد محمد حریری كه به محمد آقا معروف بودند، گفته می شود كه وی دارای سه پسر بنامهای خلیل(كه یك دوره نماینده مردم مشكین شهر در مجلس شورای ملی آن زمان بود)، حسن (كه به شغل تجارت فرش مشغول بود و از فعالترین اعضای اتاق بازرگانی تبریز محسوب می شد و حتی یكبار نیز به ریاست این اتاق منسوب شده بود)و حسین (كه ادیب بوده و به زبان روسی تسلط داشت و سالها در دفتر روابط فرهنگی ایران و روسیه كار می کرد) و دو دختر بنامهای قمر (كه شوهرش آقای طسوجی بانی كارخانه صدف و نیز از بانیان برق آذربایجان بود) و گلین بود.
محمود حریری از دیگر فرزندان حاج خلیل، نیز به شغل تجارت فرش مشغول بود و از وی دو پسر بنامهای عباسقلی و محسن و یك دختر بنام كوكب به یادگار مانده بود. عباسقلی دبیر ادبیات بوده است و محسن نیز به شغل تجارت فرش مشغول بود. محسن حریری سه پسر بنامهای مهدی، مصطفی و مرتضی و دو دختر بنامهای اقدس و افخم بوده است. همسر افخم، مهندس جواد فلاحی رئیس هنرستان تبریز و همسر اقدس نیز علی ابوالفتحی بوده است.
مهدی و مصطفی نیز به ترتیب سرهنگ و سرتیپ نظامیبودند. مرتضی حریری در رشته فرستندههای رادیویی دارای تخصص بوده است و بین سالهای 1351 الی 1354 شمسی به ریاست صدا و سیمای مركز یزد و لرستان منسوب شد ه بود.
برگرفته از کتاب تاریخ شتربان تبریز نوشته کریم میمنت نژاد و یونس جعفرزاده.نشر اختر
