چهارشنبه, 21 آذر, 1403

تذکره در دوره قاجار

سندی را که در منابع از آن به عنوان “تذکره”، “جواز عبور”، “باشت‌بورد” و “فته مرخصی” یاد کرده‌اند، همگی مترادف گذرنامه است. این سند، مجوز عبور از مرز برای ارائه به گذربانان، راهداران و مرزبانان است که حکومت به اتباع خود می‌دهد. با تشکیل دولت-‌ملت‌های جدید در جهان، قواعد نوینی بر مناسبات بین‌المللی حاکم شد، اما این قوانین در ایران جایگاهی نداشت. در اوایل دورۀ قاجار به ‏مانند حکومت‌های سلف خود در زمینۀ صدور اسناد هویتی، تنها برای مأموران ارسالی یا نمایندگان خارجی کاغذهایی جهت احراز هویت و شرح مأموریت صادر می‌شد؛ ناهمگونی سیستم حکومتی در ایران با نظام جهانی، ناآگاهی به نیازهای مناسبات بین‌المللی را نیز به همراه داشت. تحول تدریجی تذکره در کنار تشکیلاتی ‏شدن وزارت خارجه سبب تأسیس تذکره‌خانه در دوره ناصری شد؛ با تدوین دستورالعمل‌های مربوط به تذکره و اهمیت آن در ادامه حکومت قاجار در دوره مظفری نیز “اداره تذکره دولت علیه ایران” تأسیس و با انقلاب مشروطه راهکارهایی برای اعتباربخشی به گذرنامه‌های ایرانی در پیش گرفته شد.

 

تذکره هایی از دوران قاجار و پهلوی از مجموعه جناب آقای توحید خطیبی مجموعه دار اسناد و تمبر تبریزی

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

کانون تبلیغاتی آریانی
یادداشت