طنین هنر
زنان نیمی از جامعه را تشکیل می دهند، معرفی و شناساندن زنان تأثیرگذار جامعه و رساندن حرفها و مشکلاتی که در طی مسیری که برای ارتقای خود و جامعه انتخاب کردهاند وجود دارد، کاری ضروریست. در این مسیر نسبت به معرفی و بررسی ابعاد شخصیتی، هنری و علمی و اجتماعی یکی از بانوان شاخص شهرتبریزکه در زمینۀ موسیقی و هنرهای تجسمی فعال هستند میپردازیم.
در روز 12 تیر سال 1362 دختری در بنبست یزدانی محله مقصودیه تبریز پا به عرصه وجود گذاشت که قرار روزگار بر این بود که، آینده جامعه زنان کشورمان، از وجودش متأثر باشد و بهره بگیرد. آقای ایرج یزدانی و خانم میرزاییزاده پدر و مادر این دختر خوش آتیه هستند که نام این دختر را “ماریا” نامیدند. پدر و مادری که هر دو از کارمندان سابق اداره کشاورزی تبریز و از دوستان خانوادهگی استاد شهریار و علاقمند به هنر و ادبیات و تاریخ هستند. پدربزرگِ پدری ماریا، مرحوم آقای ابوالقاسم یزدانی بوده است که مدیریت اداره دخانیات شهرستانهای سراب و مراغه را در دهههای 20 و 30 شمسی برعهده داشته است و همچنین معاونت اداره کل دخانیات آذربایجان نیز، در آن دوران در کارنامه آنمرحوم دیده میشود و در عین حال جزء معتمدین کوی مقصودیه تبریز نیز بوده است که در حال حاضر نیز منزل آنمرحوم با قدمتی که به اواخر دوران قاجاریه میرسد، در بن بست یزدانی محله مقصودیه پابرجا میباشد. مرحوم آقای ابوالقاسم یزدانی، داماد آقای اسماعیل زرگرباشی بوده است که از زرگرها و طلافروشهای خوشنام و معروف بازار تبریز در دوران قاجاریه بوده است. ماریا در خانوادهای متولد و رشد و نمو پیدا کرد که سابقهای طولانی و ارزشمند در حوزه هنر داشتند، از آن میان میتوان به جناب آقای حسن یزدانی اشاره کرد که عموی ماریا هستند و از اساتید نقاشی سبک اکسپرسیونیسم در کشور ایتالیا (مهد هنر و نقاشی جهان) میباشد، و هم اکنون نیز مشغول به ارائه نمایشگاههای مختلف و آموزش هنر نقاشی در آن کشور میباشد. تربیت و حضور در چنین خانوادهای و در کنار چنان بزرگانی برای هر انسانی، بس است که بتواند خود را در حد بالای تأثیرگزارترین افراد جامعه بخصوص جامعه زنان بالا بکشد.
ماریا یزدانی که از کودکی استعداد هنری در وجودش نمایان بود، تحصیلات خود را در هنرستان استاد شهریار واقع در خیابان عباسی تبریز گذراند و مقطع کاردانی را در دانشگاه سراسری الزهرای تبریز و کارشناسی را در دانشگاه آزاد تبریز در رشتۀ ارتباط تصویری به پایان رساند و دارای فوقلیسانس معماری و مدرک بین المللی معماری داخلی میباشد.
ماریا یزدانی در سال 1376 زمانی که 14 ساله بود بطور رسمی بعنوان خوانندۀ گروه “کُر” کودک و نوجوان صدا و سیما انتخاب شد و در گروههای سرود و موسیقی ایماژ ،آوای شهریار، سَس، باريش و … بعنوان بَک وُکال همکاری داشت و تحت آموزش اساتیدی چون آقایان اسفندیار قرهباغی، خسرو آریانژاد، مسعود امیرسپهر، رضا رنجآزمای و غلامرضا میرزازاده بوده است.
قرار روزگار بر این بود که آقای غلامرضا میرزازاده اولین معلم موسیقی و شریک زندگی ماریا نیز باشد. آقای میرزازاده رییس انجمن موسیقی استان آذربایجانشرقی و تحصیلکردۀ رشتۀ مهندسی صنایع غذایی میباشند و از آهنگسازان برجسته تبریز و مدیرعامل موسسه ندای ایماژ تبریز هستند که امورات برگزاری کنسرتها در تبریز را انجام میدهند و تهیهکننده و مدیر برنامه گروه پارلا نیز میباشند که تلاشهای بسیاری در رشد و موفقیت گروه پارلا داشتهاند.
ماریا یزدانی سابقۀ تدریس رشتۀ هنر، نقاشی و حجم سازی در مدارس دخترانه و پسرانه و کانون پرورش فکری کودکان را در کارنامۀ خود دارد و شاگردانی که تحت تعلیم و تربیت هنرمندی بودهاند، مسیر زندگیشان متفاوت خواهد بود، چرا که اخلاق حَسَنه یک معلم، برای موفقیت همهجانبۀ دانشآموزان خیلی تأثیرگذار است.
با توجه به اینکه انسانهای توسعه یافته، جزء ثروتهای هر کشور و جامعهای هستند، سرکارخانم یزدانی نیز با این تصور و اندیشه نسبت به ایجاد “گروه هنری پارلا” در تبریز اقدام نموده است که از برکات تشکیل آن میتوان به جذب زنان مستعد در حوزۀ صدا و موسیقی به این گروه اشاره کرد که زمینه شکوفایی هرچه بیشتر استعدادهای موجود در جامعه را فراهم آورده است و اگر این زمینه و فضا فراهم نبود، قطعاً جامعه از این استعدادهای تربیت یافته توسط این گروه، محروم میماند. ایشان در مسیر کسب مجوزهای لازم برای ایجاد امکان فعالیت بانوان در زمینۀ موسیقی، انتظار همکاری بیشتری از متولیان امور دارند و تحمل بر چنین مشقتهایی، بذرهایی هستند که برای تعالی جامعه، کاشته میشود و ثمر آن مثل درخت تنومندی خواهد بود که برکتی سرشار نصیب جامعه خواهد کرد. این گروه هنری با سرپرستی سرکارخانم ماریا یزدانی بعنوان منتخب سی و نهمین جشنواره بینالمللی موسیقی فجر انتخاب گردید و به ارائه هنر آذربایجان و برگزاری کنسرت موسیقی آذربایجانی در تالارهای وحدت و نیاوران تهران پرداختند. در این جشنواره که در تاریخ 26 بهمن ماه سال 1402 برگزار شد، ماریا یزدانی بعنوان اولین خوانندۀ زن از تبریز به همراه گروه هنری پارلا موفق به ارائه کنسرت به علاقمندان زن شد، با این اتفاق یکی دیگر از عناوین “اولینها” در تاریخ، بنام تبریز به ثبت رسید.
این گروه موسیقی با هدف ارتقای نقش موثر بانوان در موسیقی آذربایجانی شکل گرفته است و کنسرتهای این گروه در تهران نیز روی صحنه رفته است. اجرای موسیقی در مناسبتهای مختلف و هفتههای فرهنگی ایران در کشورهای ترکیه، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، ترکیه و نخجوان با دعوت رسمی سفارتخانههای مستقر جمهوری اسلامی ایران در آن کشورها و با حضور سفرای ایران، از دیگر تلاشهای این فعال حوزۀ موسیقی میباشد، این اتفاقات در راستای گسترش و معرفی فرهنگ ایران و آذربایجان گامهای بزرگی بوده است.
از فعالیتهای این هنرمند میتوان به همکاری در تولید و اجرای دهها موسیقی نمایش، فیلم و سریال، برنامههای تلویزیونی و آلبومهای موسیقی و حضور در فستیوالها و جشنوارههای متعدد داخلی و خارجی و کسب جایزۀ اول موسیقیِ جشنوارۀ فجر، مربوط به “تئاتر دانههای انار” که در سال 1386 با کارگردانی آقای ثنا نعمتی ساخته شده بود اشاره کرد.
خانم ماریا یزدانی بعنوان یک زن کارآفرین نیز در جامعه فعالیت دارند و در راستای ایجاد اشتغال از بستر هنر، تلاشهای مضاعفی داشته و با مساعی مجموعۀ هنری ایشان، آثار هنری در سطح شهرمان نصب شده است. ایشان تعریف میکنند وقتی از جایی عبور میکنم و از آثار خودم میبینم که با بیمهری به حال خود رها شدهاند، از ماشین پیاده شده و به کنار آن اثر میروم و با دستمالی آن را تمیز میکنم، میفرمودند احساسم این است که “آثارم مثل بچههای من هستند”. لازم به توضیح است که از اِلِمانهای معروف و موفقی که توسط ایشان طراحی و ساخته شده بود و بازتاب خبری در رسانهها و جامعه داشت، اِلِمان “پیانو” میباشد که در فلکه دانشگاه تبریز نصب شده بود و هم اکنون نیز در ابتدای جاده شاهگلی در معرض دیدِ مردم شریف تبریز قرار دارد.
با توجه به اینکه برگزاری کنسرت توسط بانوان هنرمند، برای شنوندگان زن در تهران اجرا میشود و قانونی مبنی بر قدغن بودن این موضوع وجود ندارد، با اینکه بارها درخواستهایی در این زمینه از مسئولین ذیربط نمودهاند ولی تاکنون نتیجهبخش نبوده است و بستر لازم برای برگزاری چنین کنسرتهایی در تبریز فراهم نشده است.
سرکارخانم ماریا یزدانی بنیانگذار مرکز آموزشی هنرهای تجسمی “تیر” میباشند که در زمینه تربیت هنرجو با تلفیق هنر و اخلاق، نسبت به تربیت نسلی هنرمند و اخلاقمدار، در شهرمان تلاش میکنند و دارای مجوز رسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میباشد و همچنین بعنوان عضو هئیت مدیره “انجمن مدیران آموزشگاههای هنری” استان آذربایجانشرقی نیز فعالیت دارند و مدير مسئول کانون هنری تبلیغاتی “سیلک” نیز میباشند.
بانوان فعال در زمینههای هنری و اجتماعی، در تعالی هرچه بیشتر آیندۀ کشورمان سهم بیشتری دارند، چرا که تربیت نسلهای آینده در حیطۀ مسئولیت زنان قرار دارد و زمانیکه زنان جامعهای به توسعۀ فردی و فکری رسیده باشند، قطعاً آیندۀ نسلی را که تحت تربیتشان میباشد را بهتر رقم خواهند زد. خانم یزدانی هم که از چهرههای شاخص تبریز در این حوزه میباشند، با عِلم به محدودیتهایی که بدلایل مختلف برای بانوان وجود دارد، در این مسیر پرزحمت قدم گذاشته است که لازم مینماید، جامعه و بخصوص گروه زنان، این زنان را بیشتر بشناسند و قدردانی لازم از این خادمان جامعه بعمل آید، چرا که انسانهایی که دغدغۀ فرهنگِ جامعه را دارند، والا و محترم هستند.
گروه کرصداوسیمای مرکزتبریز