رامین عسکریان، عضو انجمن ميراث فرهنگى استان عنوان کرد: بافت تاریخی در زبان ساده یعنی محدوده ای که شهر قدیمی در آن قرار گرفته و این محدوده نشان دهنده قدمت یک شهر میباشد. باید دقت کنیم که بافت تاریخی و بافت فرسوده دو معقوله جدا از هم هستند و نباید اشتباه گرفته شوند. شاهد هستیم که گاها به اسم بافت فرسوده به بافت تاریخی نیز آسیب میرسانند که علم بازآفرینی شهری کاملا این موارد را تشریح کرده و تمام رفتارهای ما در قبال بافت فرسوده شهری و بافت تاریخی را مشخص کرده است.
وی با بیان اینکه ضوابط و مقرارات بافت تاریخی در شهر باید مطابق مصوبات میراث فرهنگی انجام میگیرد، افزود: تمامی ارگان های حاکمیتی خصوصا شهرداری ملزم هستند تا هر تصمیمی که توسط میراث فرهنگی در خصوص ضوابط و مقرارات بافت تاریخی گرفته میشود را رعایت کنند.
فعال میراث فرهنگی، با تاکید بر این موضوع که در محدوده بافت تاریخی باید ساختمانها با ارتفاع خاصی ساخته شود و در حریم بناهای تاریخی قرار نگیرند، اضافه کرد: متاسفانه در گذشته مواردی از ساخت ساختمان هایی با ارتفاع های بلند در حریم بافت تاریخی بوده که مجوز گرفته و ساخته شدهاند، که این اقدامات غیرمجاز بوده و امیدواریم در مدیریت جدید شهری جلوی این ساخت و ساز ها گرفته شود و هرگونه ساخت و ساز در محوطه بافت تاریخی باید در وحله اول از اداره میراث فرهنگی استعلام بگیرند.
مدیرعامل انجمن حامیان میراث فرهنگی آذربایجان در رابطه با وسعت بافت تاریخی تبریز گفت: بافت تاریخی تبریز در ابتدا ۴۰۰ هکتار بود که سالها بعد به ۷۰۰ هکتار افزایش یافت. در سالهای اخیر نیز طی مصوبهای جدیدی وسعت بافت تاریخی تبریز به ۱۳۰۰ هکتار افزایش یافته که البته فعلا تصویب نشده است.
رامین عسکریان توضیح داد: مقررات محدوده حریم آثار تاریخی هر کدام متفاوت میباشد و توسط میراث فرهنگی استان حریم این آثار مشخص میشود. اما معمولا در اطراف آثار تاریخی و باستانی حداکثر ارتفاع مجاز جهت احداث بنا نباید از بام اثر تاریخی تجاوز نماید.
وی با بیان اینکه بازار تاریخی تبریز در حال حاضر تنها آثار تاریخی ثبت جهانی شده این شهر میباشد، تاکید کرد: بازار تاریخی تبریز حریم مشخصی دارد، ولی متاسفانه در گذشته حریم بازار در موارد متعدد حفظ نشده و مجوز هایی برای پروژههای ساختمانی صادر شده که در حال حاضر این ساختمان ها به صورت ناتمام باقی مانده است. این موضوع از طرفی هم بازار سرپوشیده تبریز را به دلیل عمل نکردن به ضوابط حریم آثار جهانی با خطر خارج شدن از ثبت جهانی مواجه کرده و از طرفی نیز با انتخاب محل نامناسب برای ساخت ساختمان جدید سرمایه و زیبایی شهر را دچار صدمه کرده است.
عسکریان در خصوص وضعیت فعلی رعایت حریم آثار تاریخی در تبریز بیان کرد: رعایت ضوابط اجرایی در محوطه بناهای تاریخی نسبت به گذشته بهتر شده است اما همچنان در وضعیت مطلوبی قرار نداریم. اگر اطراف مقبرهالشعرا را مشاهده کنید، ساختمانهایی را میبینید که در گذشته مجوز های چند طبقه ای برایشان صادر شده، اما در حال حاضر به دلیل حساسیتهای بیشتر مردم و مسئولین سعی بر توجه بیشتر به این عوامل میشود.
وی در پایان تاکید کرد: آذربایجان شرقی و تبریز در مقایسه با استان ها و شهرهای دیگر کشور از لحاظ تعداد بناهای تاریخی بسیار غنی میباشد، اما در خصوص رعایت حد و حریم قانونی این بناهای تاریخی در طول سالهای گذشته توجه زیادی نشده است. ولی در سالهای اخیر در این مورد پیشرفتهایی داشتهایم که البته باید اقدامات موثرتر و بیشتری در این مورد صورت پذیرد. تبریز و آذربایجان متعلق به ما میباشد و هویت ما را شکل میدهد و باید تک تک مردم و مسئولین در حفظ آثار تاریخی کوشا باشیم چون میدانیم این آثار به چه اندازه ارزشمند هستند و به چه اندازه میتواند آماده پذیرش از مهمانان و گردشگران باشند. امیدواریم تمامی ارگان ها مخصوصا میراث فرهنگی و شهراداری دست به دست هم داده و با کمک مردم پشتوانه ای برای حفظ و احیای آثار تاریخی ایجاد کنیم.
گفتگو: عاطف احدپور