مهندس اکبر تقیزاده، با اشاره به آغاز عملیات گازکشی به بازار تاریخی تبریز، اظهار کرد: پیش از طرح موضوع گازکشی بازار تبریز، باید این نکته را در نظر داشتهباشیم که ما اساساً از همان سالهای توزیع انرژی گاز در مقیاس کلان کشور، مرتکب اشتباه شدیم، به طوری که به جای اینکه گاز را به انررژیهای سالم مثل انرژی الکتریکی تبدیل کنیم، آن را به تمام نقاط کشور، از شهرها تا روستاهای دوردست فرستادیم.
وی با بیان اینکه این نحوه توزیع، علاوه بر پیامدهای زیستمحیطی، زمینه خطرهای بسیاری را فراهم کرد، ادامه داد: وقتی گاز را از یک انشعاب خانگی، به چندین اتاق میرسانیم، شبیه این است که در یک خانه، از یک کنتور، 10 بمب را منشعب کردهایم.
مدیرکل اسبق میراث فرهنگی آذربایجانشرقی، متذکر شد: 55 هزار واحد کسبی در تیمچهها و سراها و راستههایی که همگی پوشیده و محدود هستند، در بازار تبریز، فعالیت میکنند؛ خدانکرده اگر اتفاق کوچکی در یکی از این واحدها بیفتد، ابعاد سهمگین حادثه، غیرقابلتصور است.
تقیزاده در عین حال، تاکید کرد: من آسیبهایی را که در اثر حفاریهای گازکشی، به کالبد تاریخی بازار وارد میشود و همچنین نازیباییهای که تاسیسات گاز به این بنای منحصربهفرد جهانی میزند را کنار میگذارم و فقط بحثهای ایمنی و خطرات گازکشی را متذکر میشوم.
وی اضافه کرد: شما ببنید در فصل سرما، سالانه چقدر اتفاق ناگوار در خصوص گاز در شهرهای مختلف رخ میدهد، تازه این اتفاقات در بافت مسکونی است که افراد همواره در آن حضور دارند و میتوانند سریع متوجه خطر شوند، پیشگیری کنند و یا از حجم خطر بکاهند، اما در جایی مثل تیمچه مظفریه یا راستهبازار که شبها کسی در آنجاها حضور ندارد، تکلیف چه خواهد بود؟!
معمار و مرمتگر آثار تاریخی، در پاسخ به این سوال که گرمای بازار را به چه شیوه منطقی میتوان تامین مرد، گفت: مشکل گرمایش بازار تبریز، سالها پیش توسط مهندسین مشاور که تخصص و اهلیت این کار را دارند، چارهاندیشی شدهاست؛ در طرحی که به همین منظور مطالعه شده، به جای انشعابهای سراسری بازار، 10 موتورخانه در نظر گرفته شدهبود.
وی تصریح کرد: این 10 موتور خانه، نه در فضای پوشیده و محصور، بلکه در کاروانسراهای بازار پیشبینی شده بود و علاوه بر ایمنی بیشتر، مزیت دیگری که داشت این بود که میتوانست گرمایش و سرمایش بازار را در فصلهای سرد و گرم تامین کند.
وی تاکید کرد: گازکشی در بازار تبریز وقتی نگرانکنندهتر میشود که شرایط زلزلهخیز را در نظر داشته باشیم، قطعاً سازهها و تاسیسات گاز در صورت بروز زلزله، آسیبپذیر و خطرساز خواهد بود.
تقیزاده با اشاره به اینکه گازکشی بازار تبریز یک اقدام عجولانه، دمدستی و نسنجیده است، افزود: بازار تاریخی تبریز، در فهرست میراث جهانی قرار دارد و گازکشی آن، با پیامدهایی که برشمردم، میتواند به خروج این اثر از فهرست آثار یونسکو بینجامد.
منبع: همنوا