دکتر آل هاشم در این همایش فرمودند: موضوع بسیار ارجداری که پژوهشگران و راویان تاریخ لازم است آن را به درستی تبیین کنند چگونگی اعدام ثقه الاسلام شهید و دیگر شهدا در روز عاشورای ۱۳۳۰ قمری هست. بعضا به سهو مطالبی توسط برخی منتشر میشود که خالی از اشکال نیستند و لازم است اصل و صحیح این موضوع تبیین شود. روایت میکنند که تبریزیان در روز عاشورا در قالب دستجات عزاداری مشغول بودند و روس ها در گوشه ای از شهر بزرگان شهر را اعدام میکردند این یک روایت مجعول،عامدانه،انحرافی از یک واقعه تاریخی هست بنده چندین نکته را در این جلسه خدمت حضار گرامی عرض میکنم انشالله محققین و پژوهشگران محترم روی این موضوع به دقت کار تحقیقی انجام دهند چراکه این اتهام غلطی هست.روس ها بعدازظهر تاسوعا جناب میرزاعلی اقا را با احترام و با ارسال کالکسکه ویژه کونسول روس از مقابل منزلشان به کنسولگری منتقل میکنند و مردم هیچ گمان هم نمیکنند که این یک صحنه سازی باشد حتی میرزا اسدالله ضمیری که ملازم میرزا علی بود به بهانه تنگی جا سوار کالسکه نمیکنند.وقتی که روس ها اطمینان پیدا کردند که میرزاعلی آن ورقه های خیانت بار را هرگز امضا نخواهند کرد وی را بهمراه هفت نفر دیگرصبح روز عاشورا به محل میدان مشق تبریز که محل آن تقریبا میدان دانشسرا و ساختمان عمارت دانشسرای فعلی میشود منتقل میکنند تصاویر تاریخی ازین میدان مشق در دست هست یک میدان که دورادور آن حجره هایی با دیوار بلند هست که برای اموزش سربازان احداث شده بود دورادور آن دیوار بلند داشته و دور آن دیوار ششصد نفر سالدات را مستقر میکنند.در هنگام یک ساعت از اذان ظهر عاشورا گذشته که همه مردم و دستجات عزاداری خسته و برای استراحتی مختصر خیابان ها و کوچه ها را خالی میکنند روسها داخل میدان محصور و محافظت شده این هشت عزیز را اعدام میکنند که سه نفر آن میرزا علی اقا ثقه الاسلام،شیخ سلیم،ضیاالعلما از مجتهدین با نفوذ بودند مردم در عصر عاشورا که برای شام غریبان امام حسین به کوچه ها میایند روس ها دروازه های میدان مشق را باز میکنند و مردم با پیکرهای آویزان و بیجان شهدا رو برو میشوند که تشکیل دستجات عزاداری داده و شروع به عزاداری میکنند کم کم به جمعیت افزوده میشود سالدات روس ها خطر را احساس میکنند و مردم را از میدان مشق بیرون میکنند مردم مجددا برای اوردن پیکر شهدا از دار به درب های میدان هجوم می اورند و معروف هست که مرحوم صافی با نوحه سرایی معروفش شهدا را از چوب دار پایین میکشند.
ای وطنه بذل الیین نقد جان
مِلته دار اوسته وئرن امتحان
چکدیلر داره سنی منصور وار
تاپدی شرافت سنیله چوب دار
یاده سالاندا وطن آغلار سیزه
صافی شیرین سخن آغلار سیزه
نماینده محترم ولی فقیه در ادامه فرمودند:روس ها میدانستند از فردای عاشورا حتما مردم غیور تبریز انتقام سخت این هتک حرمت را خواهند گرفت پس با اوردن یک جلاد خون خوار و گماشتن‌وی در فردای عاشورا بعنوان والی تبریز صمدخان شجاع الدوله، حکومت رعب و وحشت را برپا کردند سالدات های روس از فردای این جنایت با همراهی صمدخان در هرگوشه ای از تبریز بساط چوبه دار برپا کردندو بزرگ آن محله و کوی را با شیوه های فجیع اعدام کردند این اعدام ها که از دهم دی ماه سال ۱۲۹۰ شمسی با ثقه الاسلام شروع شد تا سه ماه ادامه داشت و بیش از شصت نفر از روسای مجاهدین و معتمدین محلات تبریز را به وحشیانه ترین اشکال اعدام کردند مثلا روز هجدهم محرم یک هفته بعد از اعدام ثقه الاسلام نایب یوسف هکماواری بزرگ محله حکم اباد را گرفته و از وسط به دوشقه کردند و هر شقه را جلو دروازه ای آویخته و سالداتی برای ان محافظ گذاشتند تا مردم یک هفته پیکر این شهید را ببینند و رعب و وحشت را بجان مردم انداختند که قصد انتقام نداشته باشند و همانطور که در اول عرایضم اشاره کردم چند روز به عاشورا مانده روس ها نیرنگ کرده بودند و اسلحه های مجاهدین را گرفته بودند و با این ادم کشی های روزانه که هر روز به شکل فجیع تری انجام میگرفت روس ها توان انتقام را از مردم غیور تبریز گرفتند.به زعم من همه این برنامه ریزی شده از طرف اتاق فکر روس ها بوده که دو هدف بزرگ را در یک سناریو جای داده بودند یکی بی غیرت نشان دادن تبریزیان و دیگری اهانت به عزاداران امام حسین که هردو این هدف با تبیین این جزییات به وضوح نشان میدهد که این یک اقدام برنامه ریزی شده بود.
