تجزیه و تحلیل جدیدی از موهای باستانی بازیابی شده از یک محل دفن ۳۶۰۰ ساله در اسپانیا اولین شواهد مستقیم از مصرف مواد مخدر در میان ساکنان اروپای باستان را نشان میدهد.
کشف بقایای گیاهان روانگردان و ابزارهای آمادهسازی و تصویرسازی این داروها در آثار هنری فرهنگهای اروپایی اشاره میکند که رسیدن به حالتهای آگاهی مخدوش شده، مورد توجه انسانهای این دوره بوده است. اما یافتن ردپایی از خود ترکیبات در نمونههای بافت بدن، مانند مو، اعتبار بیشتری به تحقیقات میداد.
مشکل این بود که به دست آوردن میزان لازم موها برای تحقیق مشکل بود. محققان دانشگاه وایادولید و دانشگاه خودمختار بارسلونا در اسپانیا و دانشگاه شیلی در کشف نمونههایی که به طور غیرعادی به خوبی به عنوان بخشی از مراسم تدفین حفظ شده بودند، خوش شانس بودند.
محققان با آزمایش مو با تکنیکهای پیشرفته پردازش ذرات، ردپای کلیدی آتروپین و اسکوپولامین را شناسایی کردند که هم میتواند باعث ایجاد توهم و هم تغییر ادراک حسی شود. همچنین شواهدی از افدرین ، محرک شناخته شده برای افزایش هیجان و هوشیاری وجود دارد.
محققان در مقاله منتشر شده خود مینویسند: : این نتایج شواهد مستقیمی از مصرف داروهای گیاهی ارائه میدهد و جالبتر از آن، استفاده از گونههای روانگردان متعدد را نشان میدهد.»
به گفته محققان ، گیاهان شب بو مانند ماندراگورا ( Mandragora autumnalis )، حنبن ( Hyoscyamus albus )، سیب خار ( Datura stramonium ) و کاج مفصلی ( Ephedra fragilis ) محتملترین منابع برای این داروها هستند. این گیاهان در منطقهای که محل دفن است در دسترس بوده و در مکانهای مشابه دیگری نیز یافت شدهاند.
محققان تصور میکنند که این داروها ممکن است به عنوان بخشی از نوعی مراسم استفاده شده باشد و احتمالاً توسط یک شمن تهیه شده : یعنی یک فرد پزشکی – روحانی باستانی که تجربه زیادی در تهیه و تحویل مواد گیاهی داشته است.
محققان مینویسند : «با توجه به سمیت بالقوه آلکالوئیدهای موجود در مو، استفاده و کاربرد آنها، دانش بسیار تخصصی را لازم داشت.»
این دانش معمولاً در اختیار شمنها بود که میتوانستند عوارض جانبی داروهای گیاهی را از طریق اکستازی کنترل کنند.
نمونههای کمیاب مو در غار Es Càrritx در منورکا پیدا شد. بیش از ۲۰۰ نفر در اینجا دفن شده بودند، ولی نمونههای موها فقط از تعداد کمی از آنها گرفته شد: موها به عنوان بخشی از مراسم تدفین آنها به رنگ قرمز در آمده بودند و در ظروف مخصوص در پشت اتاق غار قرار گرفته بودند، اگرچه مشخص نیست چرا.
همچنین یک چیز جالب در مورد ظروف وجود دارد. آنها از چوب و شاخ ساخته شدهاند و دارای دایرههای متحدالمرکزی هستند که نشانی از چشمها بود. شاید با این کار میخواستند اشاره کنند که مواد توهمزا بینایی یا هوشیاری افراد را تغییر دهد.
محققان مینویسند : «این نتایج استفاده از گیاهان مختلف حاوی آلکالوئید توسط جوامع محلی این جزیره غربی مدیترانه را تا آغاز هزاره اول قبل از میلاد تایید میکند .
این تحقیق در Scientific Reports منتشر شده است.
منبع: یک پزشک