علی مرادی مراغه ای/این سوالی است که بارها دوستان از من پرسیده اند و در بسیاری مواقع فکر می کنند که برای این قرارداد مدت معینی مثلا۱۰۰ ساله تعیین شده در حالیکه اشتباه است این قرارداد برای همیشه بوده و در بند اول قرار آمده است که این یک قرارداد «ابد مدت» است.
پس از شکست ایرانیان در دور دوم جنگ با روسها و اشغال تبریز از سوی قوای روسیه این قرارداد در 10 فوریه سال 1828 در نزدیکی قریه ترکمانچای بسته شد عهدنامه دارای 16 فصل بوده و علاوه بر جدایی شهرهای مختلف، کشتیرانی در دریای خزر نیز به صورت انحصاری در اختیار دولت روسیه قرار گرفت و همچنین، ایران بخاطر اینکه آغاز کننده جنگ بوده ملزم به پرداخت 10کرور یعنی 5 میلیون تومان غرامت جنگی به روسیه شد.
انقلاب روسیه و فروپاشی شوروی دو رویداد سیاسی بودند که هر کدام موجب شد تا به انطفای این عهدنامه ها پرداخته شود. پس از انقلاب روسیه، اعلامیه های مبتنی بر الغای کلیه قراردادها و امتیازات حکومت تزاری صادر شد امّا هیچ سرزمینی مسترد نشد. در واقع مفاد این عهدنامه به جز قسمتی که مربوط به انتزاع سرزمینی از خاک ایران از طرف حکومت شوروی سوسیالیستی بود؛ لغو گردید.
هم‌اکنون قسمت‌های جدا شده از ایران آن روز، تحت حاکمیت سه دولت مستقل عضو سازمان ملل (آذربایجان، ارمنستان و گرجستان) قرار دارد و از لحاظ حقوقی کشورهای مستقل و برابر با تمامی کشورها هستند…
فصل اول که کلمه ابد مدت ذکر شده بدین صورت است:
فصل اول- بعد الیوم ما بین اعلیحضرت امپراطور کل ممالک روسیه و اعلیحضرت پادشاه ممالک ایران و ولیعهدان و اخلاف و ممالک و رعایای ایشان مصالحه و مودت و وفاق کاملی إلی یوم الأبد واقع خواهد بود.
این هم بند یک به روسی اش:
СТАТЬЯ I
Отныне на вечныя времена пребудет мир, дружба и совершенное согласие между ЕГО ВЕЛИЧЕСТВОМ ИМПЕРАТОРОМ Всероссийским и Его Величеством Шахом Персидским, их наследниками и преемниками Престолов, их Державами и обоюдными подданными.
