معصومه شقاقی/ به گزارش پایگاه تخصصی تاریخ و فرهنگ آذربایجان”صاحب دیوان “چندی قبل بر روی یک بنر درمحله عموزین الدین ،نوشته شده بود که قرار است در آینده نه چندان دور این گورستان به خیریه سالمندان تبدیل شود موضوع این بنر باعث نگرانی هایی می شد . در این خصوص گفتگویی با کریم میمنت نژاد محقق و تبریز پژوه انجام دادیم:وی در بیان اهمیت حفظ این گورستان ها این نکته را یادآور نمود که وجود یک یا چند گورستان برای هر محله تبریز جزوی از الزامات هر محله محسوب میشد طوری که هم در شهرسازی قدیم جزو ضروریات بود و هم ریشه در آیین های دینی ما دارد که همواره مرگ و نیاکان را ضمن احترام در خاطر داشته باشیم.وی افزود در کنار اهمیت بیاد داشتن مرگ و احترام و عزیزداشت نیاکان وجود مقابر انسان های فرهیخته و وارسته هر محله در این گورستان ها اهمیت حفظ و نگاهداری آن ها را دوچندان میکند.همچنین سنگ قبر ها جزو دیگری از آثاری هستند که برای هر دوره ای نشانه های روشنی از صنعت و خط و هنر حجاری را روایت می کنند که در صورت برچیده شدن این گورستان ها همه آن ها از بین خواهد رفت چونانکه اکنون از سنگ های مقابر عرفای بزرگی که در گورستان تاریخی گجیل مدفون بودند و توسط محمد علی خان تربیت تخریب و به باغ گلستان تبدیل شده است هیچ نمانده است.
بخشی از این گورستان در گذشته به مدرسه تبدیل شده است ،اما غسالخانه اش که بنایی تاریخی هست تاحدودی در امان مانده است، این غسالخانه درسال ۱۳۸۴ به ثبت ملی رسیده است.ورودی غسالخانه به دلیل عدم وجود برنامه نگهداری صحیح و ورود عده ای معتاد، اکنون با سیمان بسته شده است ،به گفته ی اهالی محله ،این غسالخانه در قدیم دارای دوطبقه بوده که یک طبقه زنانه ودیگری مردانه بوده که بمرور زمان یک طبقه آن تخریب گشته است.
به گفته یکی از ساکنین محل “محمد فروغی” (عضو هیئت امنای مسجد حاج آخوند)،مزار «حاج آخوند» که مسجد محله به نام ایشان است،ومزار افراد محترم محله ،درآن گورستان قرار دارد وبستگانشان به زیارت وقرائت فاتحه می ایند.
دو انتظار از متولیان فرهنگ و اوقاف متصور است :یکی اینکه با حفظ بنای غسال خانه طرح مرمت آن تهیه و در کمترین زمان مرمت آن شروع شود و دیگر اینکه با تعریف یک کاربری مناسب برای این ساختمان تاریخی زمینه بهره مندی اهالی از آن فراهم گردد در ضمن این گورستان ها می توانند با کمی افزایش فضای سبز و بهینه سازی مثل گورستان های محله ای قدیمی شهر استامبول حفظ شوند که خود گواه بر تاریخ یک محله خواهند بود.