به گزارش صاحب دیوان به نقل از ایلنا، سازمان آموزشی، علمی، و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در راستای عمل به وظایف فرهنگی خود در زمینۀ صیانت از میراث فرهنگی، در سال ۱۹۶۴ در «دومین کنگرۀ معماران و متخصصان بناهای تاریخی»، نهادی غیردولتی را تحت عنوان «شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌ها» بنیاد نهاد که اختصاراً ایکوموس (ICOMOS) نامیده می‌شود.
ایکوموس در راستای اهداف اصلی سازمان ملل متحد که همانا برقراری و حفظ صلح و امنیت بین‌المللی است، با مشارکت و همکاری کمیته‌های ملی وابسته تلاش می‌کند.
موسسه فرهنگی ایکوموس ایران در سال ۱۳۸۱ تشکیل شد و اصلی‌ترین اهداف آن عبارتند از: ترویج و گسترش فرهنگ تحقیق، مطالعه و معرفی بناها و محوطه‌های تاریخی/ تشویق به حمایت، حفاظت، احیا، و مرمت بناها و محوطه‌های تاریخی و ترویج فرهنگ آن در سطح ملی.
به پیشنهاد شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌ها (ایکوموس) ۱۸ آوریل مصادف با۲۹ فروردین، از سال ۱۹۸۲ به عنوان روز جهانی محوطه‌ها و بناهای تاریخی نامگذاری شد و ایکوموس هرساله با اعلام یک شعار به برنامه‌ها و فعالیت‌های خاصی که در این روز توسط افراد، سازمان‌ها و جوامع تدارک دیده می‌شود، جهت می‌دهد.
روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی امسال با عنوان «تحولات میراثی» فرصتی مناسب برای ارائۀ راهبردهایی است که ظرفیت کامل پژوهش و اقدام در زمینۀ میراث را برای راه‌های «اقلیم‌تاب‌آور» نشان می‌دهد.
روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی ۲۰۲۳ سه پیام محوری را در بر می‌گیرد که عبارتد از: ۱) نیازمند دانش بیشتری دربارۀ رویکردهای فرهنگی و روش‌شناسی‌های میراثی هستم تا بتوانیم از دانش محلی برای انطباق‌بخشی برنامه‌ریزی‌ها بهره بگیریم، و جوامع محلی را در تصمیم‌سازی و سیاست‌گذاری سهیم کنیم. ۲) دانش و روش‌هایی زنده برای مدیریت پایدار زیست‌بوم در درون نظام‌های دانش و رفتارهای مردمان بومی و جوامع محلی وجود دارد. ۳) دگرگونی‌های شهری مستلزم روش‌هایی است که ریشه در شرایط محلی داشته باشد و نیازمند در نظر گرفتن الزامات انرژی، پایداری، و انطباق اقلیمی است.
پرسش‌های اصلی در ارتباط با موضوع روز جهانی بناها و محوطه‌ای ۲۰۲۳ (تحولات میراثی) عبارتند از: ۱) حفاظت از میراث فرهنگی چگونه می‌تواند اقدامات اقلیمی را هدایت و فعال کند؟ ۲) نظام‌های دانش محلی و سنتی چگونه می‌توانند در توسعۀ راهکارهای زیست‌پذیر انطباق اقلیمی مفید واقع شوند؟ ۳) نظام‌های محلی و سنتیِ دانش، چگونه می‌توانند؛ مخاطرات و پیامدهای آیندۀ تغییرات اقلیمی را محدود کنند؟
