دیپلماسی معماری
در سال 1954 وزارت امورخارجه ایالات متحده آمریکا طرحی را به اجرا در آورد که فرصتی فراهم آورد تا بهترین معماران آمریکا در قالب یک هیات عالی مشاور برای بررسی معماری ساختمان های سفارت خانه های آمریکا عازم کشورهای جهان شوند و ازین دریچه با معماری بومی کشورها آشنا شده و طرحی متناسب با فرهنگ بومی هر منطقه آمیخته با فرهنگ معماری آمریکایی را برای ساختمان های سفارت خانه ها و کنسولگری های آمریکا ارایه نمایند این هیات با سفر به کشورهای مختلف و برداشت اطلاعات کافی به آمریکا برگشته و این اطلاعات را در اختیار معماران برجسته ای که هر یک متولی طراحی یک بنا در کشورهای متعدد بودند قرار دادند.یکی از برجسته ترین معماران آمریکایی ادوارد لارابی بارنز نام داشت که طراحی ساختمان کنسولگری آمریکا در تبریز را برعهده گرفت و به ایران آمد.
ادوارد لارابی بارنز Edward Larrabee Barnes
بارنزدر ایالت ایلینوی شهر شیکاگو در سال 1915 در خانوادهای که متشکل از سیسیل بارنز، یک وکیل، و مارگارت ایر بارنز، دریافت کننده جایزه پولیتزر برای رمان سال شکوه، میباشد متولد شد. بارنز در سال ۱۹۳۸ پس از مطالعه زبان انگلیسی و تاریخ هنر و قبل از تغییر رشته به معماری از دانشگاه هاروارد فارغالتحصیل شد، سپس مدتی در اکادمی میلتون قبل از بازگشت به هاروارد برای مطالعه بیشتر تحت نظر والتر گروپیوس و مارسل برور تدریس میکرد. او در سال ۱۹۴۲ از مدرسه طراحی ومعماری هاروارد فارغالتحصیل شد
فعالیتها
بارنز در سال ۱۹۴۹ «شرکت همکاران ادوارد لاربی بارنز» را در منهتن تأسیس کرد. بارنز همراه با همسرش مری بارنز که طراح داخلی بود ساختمانهای اداری، موزهها، باغهای گیاهشناسی، خانههای شخصی، کلیساها، مدارس، اردوگاهها، دانشکدهها، محوطه دانشگاهی وخانه سازی طراحی میکردند. از آثار معماری وی میتوان موزه هنر دالاس، مرکز هنر واکر و ساختمان ای بی ام در خیابان مدیسون منهتن و عمارت کنسولگری ایالات متحده آمریکا در تبریز اشاره کرد.از مهمترین طراحیهای او میتوان به ساختمانهای آکساسنتر و سیتیگروپ سنتر در نیویورک اشاره کرد.بارنز پس از عمری طولانی در سال 2004 در شهر کوپرتینو کالیفرنیا درگذشت و بپاس خدماتش در سال 2007 مدال طلای ای آی ای به نام وی اعطا شد.
سبک جدیدی از معماری مدرن با مفهوم استمرار و خوشه بندی
با ساخت عمارت کنسولگری آمریکا سبک جدیدی از معماری مدرن در تبریز متولد میشود.بارنز در طول اقامت در تبریز نگاه متفاوتی از معماری را دریافت و صراحتا در نوشته هایش این سفر را نقطه عطفی برای فعالیت های معماری اش نام داد وی در مورد مقیاس و اهمیت تداوم در زمان و زمینه مطالبی از معماری بومی تبریز را یاد گرفت در نتیجه،مصالحی که او در طرح هایش استفاده میکند عموماً همگن هستند و سطح وسیعی از ساختمانهایش را پوشش میدهند. جزئیات غیر ضروری حذف می شوند. ساختمان ها برای دستیابی به مقیاس انسانی به خوشه ها تقسیم می شوند. او در صحبتهایش درباره ایدههای معماری توضیح میدهد، ایدههایی که به جز معماری در هیچ رسانهای قابل بیان نیست و ابراز تأسف میکند: «در این آشفتگی کنونی در دانشکدههای معماری، ایدههای نقاشی جانشین اندیشههای معماری میشوند».وی با تعمق و تفکر در معماری بازار تبریز و با بهره گیری از راسته ها و دالان ها و گنبدهای کوتاه این بازار سبک تداوم و خوشه را در معماری مدرن ارایه میکند که با استفاده ازاین سبک طرح عمارت کنسولگری تبریز را بخوبی طراحی میکند.ساختمان این کنسولگری زیبا و مدرن با الگوی گنبدهای بازار تبریز طراحی شد طوری که محوطه ای زیبا متشکل از باغی که ۱۲۰۰ درخت داشت تعدادی فواره، تالاب پرندگان، استخر ماهی، زمینهای والیبال و فوتبال، یک باغ رز و تاکستان انگور که توسط دیوارهایی احاطه شده بود.
از این ساختمان کنسولگری هم اینک در آخر خیابان دکتر شریعتی تبریز به عنوان رستوران و تالار نیروی انتظامی استفاده میشود و سخن آخر اینکه حضرت مولانا در وصف تبریز چه شایسته حق مطلب را ادا کرده است:
شهر تبریز ار بسوزد از حرارت عیب نیست
چون که از هر خانه اش صد آفتاب آید برون
و در این زمره اند بناها و عمارت هایی که در کوچه پس کوچه های این شهر زیر گرد و غبار غفلت و فراموشی ناشناس مانده و گم شده اند در صورتیکه هریک گنجینه ای از هنر و فرهنگ و علم و تاریخ را یدک میکشند گنجینه ای که میراثی برای آیندگان خواهند بود و نگهداری درست و معرفی آن ها برای رونق گردشگری و توسعه شهر تبریز آورده بالایی را نصیب خواهد ساخت پس بی تفاوت از کنار آن ها نگذریم.