متاورس؛ تهدید یا فرصت

به گزارش صاحب دیوان، در سطح پایه‌ای، متاورس یک جهان مجازی است. مکانی است که مردم می‌توانند با یکدیگر و با اشیاء دیجیتالی در یک فضای سه‌بعدی تعامل داشته باشند. آن را به عنوان یک نسخه فراتر از اینترنت تصور کنید، جایی که می‌توانید با دیگران به صورت زمان واقعی تعامل کرده و محیط‌های مجازی را کاوش کنید. ایده متاورس مدتی است که وجود دارد، اما تنها در سال‌های اخیر موضوع جدیت بیشتری به خود گرفته است. ظهور تکنولوژی واقعیت مجازی، پیشرفت‌ها در فناوری بلاکچین و ویروس کووید-۱۹ همگی به افزایش علاقمندی به متاورس کمک کرده‌اند.

فرصت‌های متاورس
یکی از بزرگترین فرصت‌های ارائه شده توسط متاورس، پتانسیل تعامل اجتماعی آن است. فضایی است که افراد می‌توانند با دیگرانی که علاقه‌هایشان را به اشتراک می‌گذارند، ارتباط برقرار کنند، بازی کنند، محصولات خود را ارایه کنند، کلاس های آموزشی داشته باشند، تفریح کنند و صدها فعالیت مختلف که در دنیای واقعی انجامش می تواند سخت یا غیرممکن باشد.
متاورس همچنین پتانسیل تبدیل شدن به یک نیروی اقتصادی عمده را دارد. همانند اینترنت، متاورس می‌تواند به عنوان یک پلتفرم برای خرید و فروش کالاها و خدمات عمل کند. در واقع، برخی از شرکت‌ها در حال حاضر این پتانسیل را بررسی می‌کنند. به عنوان مثال، برند مد Gucci به تازگی کفش‌های مجازی را معرفی کرد که می‌توانند در بازی‌های آنلاین مانند Roblox و Sandbox استفاده شوند.
فرصت دیگری که توسط متاورس ارائه شده است، قابلیت ایجاد تجربه‌های جدیدی است که در جهان واقعی غیرممکن خواهد بود. به عنوان مثال، متاورس می‌تواند برای ایجاد پارک‌های تم مجازی استفاده شود، جایی که بازدیدکنندگان می‌توانند روی غول‌های رولرکوستر مجازی سوار شوند و محیط‌های غوطه‌ور کننده را کاوش کنند.

متاورس پتانسیل ایجاد فرصت‌های بی‌شماری را برای کسب‌وکارها، افراد و جامعه به طور کلی دارد. در زیر برخی از فرصت‌های کلیدی که متاورس می‌تواند به همراه داشته باشد، آمده است:
– اشکال جدید تعامل اجتماعی: متاورس یک راه کاملاً جدید از تعامل با مردم را ارائه می‌دهد. انسان هایی با تنوع نژادی، اعتقادی و سرزمینی می‌توانند یکجا جمع شوند، با یکدیگر به شکل زمان واقعی تعامل کرده و تجربه‌ای کاملاً جدید از تعامل اجتماعی را ایجاد کنند.
– اشکال جدید سرگرمی: متاورس یک نوع جدید سرگرمی است که برای بازی‌ها، فیلم‌ها، کنسرت‌ها و موارد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
– اشکال جدید آموزش: متاورس می‌تواند روش جدیدی از یادگیری ارائه دهد، تجربه‌ای کاملاً پویا، متوع و البته کاربردی برای دانشجویان و
دانش آموزان فراهم کند.
– اشکال جدید بازرگانی: متاورس یک روش جدید از خرید و فروش کالاها و خدمات را ارائه می‌دهد، به افراد امکان می‌دهد که محصولات و
خدمات را در یک محیط کاملاً تعاملی امتحان کنند، بسنجند، مقایسه و حتی استفاده کنند و بعد خریداری کنند.
– اشکال جدید خلاقیت: متاورس فرصت‌های جدیدی را برای هنرمندان و خالقان ارائه می‌دهد تا اشکال جدیدی از بیان را کاوش کنند، نمایشگاه
برگزار کنند و به همکاری و همگرایی هنرمندان مختلف مرزهای فعلی هنر را به چالش بکشند.

تهدیدهای متاورس
مانند هر فناوری جدید دیگر، متاورس نیز می تواند تهدیداتی برای جوامع انسانی داشته باشد. یکی از بزرگترین آن‌ها احتمال اعتیاد است. همانند رسانه‌های اجتماعی، بازی‌های ویدیویی و سایر پلتفرم‌های آنلاین، متاورس هم می‌تواند اعتیادآور باشد و باعث شود که افراد بیشتر و بیشتر از وقت خود را در دنیای مجازی سپری کنند، این امر به ضرر روابط و مسئولیت‌های افراد در جهان واقعی‌شان خواهد بود. تهدید دیگر احتمال تنش‌آفرینی و آزار دیجیتال است. در دنیایی که افراد می‌توانند پشت آواتارها و نام‌های کاربری پنهان شوند، افراد به راحتی می‌توانند به رفتارهای سمی بپردازند.
متاورس همچنین تهدیدات اقتصادی پتانسیلی را نیز به همراه دارد. به عنوان مثال، همانطور که بیشتر افراد به وقت‌گذرانی در متاورس می‌پردازند، ممکن است کسب‌وکارهای جهان واقعی که به پیاده‌روی و حضور فیزیکی نیاز دارند، کاهش یابند. این می‌تواند بر اقتصادهای محلی، به ویژه در مناطقی که به صنعت گردشگری وابسته‌اند، تأثیر مهمی داشته باشد.

اگرچه متاورس فرصت‌های بی‌شماری را ارائه می‌دهد، اما تهدیدات مهمی نیز با خود به همراه دارد. در زیر برخی از تهدیدات کلیدی متاورس آورده شده است:
– حریم خصوصی و امنیت: متاورس چالش قابل توجهی را در حفظ حریم خصوصی و امنیت ارائه می‌دهد. حجم داده‌های جمع‌آوری شده و امکان نقض امنیت، نگرانی‌های واقعی را به همراه دارد.
– اعتیاد: طبیعت جاذبه‌ای متاورس می‌تواند منجر به اعتیاد و رفتار مهارناپذیری شود.
– نابرابری: متاورس پتانسیل تشدید نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی را دارد.
– وابستگی به فناوری: متاورس می‌تواند به وابستگی به فناوری منجر شود و باعث از دست دادن استقلال و کنترل شود.
– فرسودگی فرهنگی: متاورس ممکن است به خوردن تنوع و منحصربه‌فردی‌های فرهنگی منجر شود و به تدریج فرهنگ جهانی یکنواختی ایجاد کند.
متاورس فرصت‌ها و تهدیدات مهمی را به همراه دارد. به نوعی جهانی به موازات جهان کنونی ما در حال شکل گیری است جهانی ناشناخته حتی برای سازندگانش، آنهم با هزاران اتفاق و پدیده غیرمنتظره و غیر قابل پیش بینی. از این رو اندیشمندان عرصه های مختلف فلسفه، جامعه شناسی و انسان شناسی وظیفه خطیری در بررسی ویژگی ها و پیامد های متاورس دارند. ورود به این جهان دیجیتال بدون شناخت و آگاهی لازم خطرات جبران ناپذیری برای جامعه انسانی خواهد داشت.