مطالب این بخش برگرفته از کتاب تاریخ محله شتربان تبریز،کریم میمنت نژاد و یونس جعفرزاده،انتشارات اختر 1389 می باشد.
یکی از خاندانهای سرشناس کوی شتربان تبریز، خانواده قدکی است. بزرگ این خاندان مرحوم حاج محمدباقر قدکی نام داشت که به همراه همسرش ربابه و فرزندان خود ساکن کوچه توت زار این کوی بود. وی دو فرزند پسر به اسامی جعفر و غلامحسین و چهار دختر داشت و پس از فوت وی، پسرانش به کوچه محمدعلی پاکار نقل مکان نمودند. حاج محمدباقر در بازار تبریز به شغل پارچه-فروشی مشغول بود و به همین دلیل نام خانوادگی قدکی برای این خانواده انتخاب گردید.
فرزند بزرگ او حاج جعفر در سال 1282 شمسی به دنیا آمد. مانند اکثر کودکان آن دوره به مکتب خانه رفت و با شور و اشتیاق زیاد به آموزش قرآن، بوستان و گلستان سعدی، دیوان حافظ و مثنوی معنوی پرداخت. آشنایی او به زبان و ادبیات فارسی به اندازه ای بود که با خواندن و تفسیر اشعار مثنوی به محافل ومهمانی های آن دوره حلاوت می بخشید. علاوه بر آن، بدلیل مسافرتهای زیادی که به کشورهای عرب زبان منطقه مانند عراق، سوریه، لبنان و مصر کرده بود، به زبان عربی تسلط داشت.
حاج جعفر قدکی
وی در بیست و دو سالگی با دختر حاج عباسعلی تنباکوچی به نام حاجیه ازدواج نمود که حاصل این ازدواج سه پسر به نامهای محسن، محمد و رحیم و سه دختر به اسامی رباب، اکرم و اشرف بود. حاج جعفر پس از فوت حاجیه، زن دیگری بنام قمر تقی پور اختیار کرد و از او صاحب یک فرزند به اسم علی شد.
گواهی آبله کوبی محمدباقر قدکی
علیرغم علاقه زیاد به تحصیل علم، به همراه برادرش شغل پدر را ادامه داد و در کنار آن به کارهای دیگر از جمله باغداری و نقاشی هنری پرداخت. به اتفاق برادر خود باغاتی را در آذرشهر خریداری نموده و به منظور تامین آب باغات منطقه، اقدام به حفر چاهی نیمه عمیق در منطقه کرد.
که در حال حاضر نیز مورد استفاده اهالی محل است. در کنار آن، به کارهای ساختمانی نیز علاقه فراوان داشت و منزل خود را در کوچه محمدعلی پاکار ترمیم نمود و آن را به یکی از زیباترین منازل شتربان تبدیل کرد. اما به دلیل احداث خیابان شمس تبریزی، بافت اصلی آن از بین رفت و حاج جعفر در طرفین خیابان تازه احداث شده اقدام به احداث یک منزل جدید و 14 باب مغازه و مهمتر از همه، یک باب گرمابه عمومی موسوم به حمام بلور نمود که توسط استاندار وقت در سال 1337 افتتاح گردید. در کنار آن، حاج جعفر قدکی خانه قدیمی دیگری در محله مقصودیه و در سال 1335 خریداری نمود. خانه جدید از یادگارهای دوران قاجار و توسط اعتمادالدوله ساخته شده بود و در زمان حکومت فرقه دموکرات آذربایجان، از آن به عنوان خیّاط خانه ارتش استفاده می شد. این خانه در زمان خریداری مخروبه ای بیش نبود، اما با همّت حاج جعفر قدکی و با حفظ معماری نخستین آن، بازسازی و نوسازی گردید و به یکی از زیباترین منازل خاورمیانه تبدیل و با عنوان خانه قدکی از شهرت جهانی برخوردار شد. نمایی از خانه قدكی حاج جعفر در یکی از روزهای سال 1357 در خیابان شمس تبریزی با دوچرخه سواری تصادف کرد که در نتیجه آن دچار تب مرموزی شد. به منظور مداوا عازم انگلستان شد. پس از بهبودی و مراجعت به ایران، عاقبت در چهارم خرداد 1358 دار فانی را وداع گفت و در قبرستان دارالسلام قو به خاک سپرده شد.
پس از فوت وی، فرزندان ایشان به منظور خدمت به فرهنگ تبریز و به رغم نداشتن خانه مستقل برخی از آنها، خانه قدکی را با قیمتی بسیار نازل و از طریق سازمان میراث فرهنگی به دانشگاه هنر اسلامی تبریز واگذار کردند و در حال حاضر دانشکده معماری این دانشگاه در این خانه واقع شده است.
غلامحسین قدکی فرزند دیگر حاج محمدباقر و برادر حاج جعفر در سال 1300 شمسی به دنیا آمد. وی به همراه برادر خود به شغل تجارت پارچه مشغول بود و یکی از جوانان متجدد به معنای واقعی کلام آن دوران محسوب می شد: شیک پوش و بسیار مقرراتی.
غلامحسین قدکی
در روزگاری که در تبریز تنها سه دستگاه دوچرخه وجود داشت، با خریدن دوچرخه بلافاصله اقدام به اخذ گواهینامه دوچرخه سواری نمود. وی در عنفوان جوانی و قبل از خدمت سربازی با صغری نعیمی تبریزی ازدواج کرد. از این ازدواج سه فرزند به نامهای مهرانگیز، محمدباقر و هاشم به یادگار ماند.
غلامحسین قدكی متاسفانه به علت ابتلا به بیماری تیفوئید که در آن زمان بیماری لاعلاج نام گرفته بود، در آذرماه 1321 دیده از جهان فروبست. در آن هنگام فرزندان او به ترتیب چهار، سه و دو ساله بودند. همسر فداکار وی علیرغم خواستگاران زیاد، تنها هدف خود را سرپرستی و تربیت فرزندان قرار داد و با وقف جوانی خود، الگویی برای مادران دیگر شد؛ چرا که فرزندانی متخصص و توانایی را تربیت نموده است.
مهندس محمدباقر و مهندس هاشم قدكی از زبده ترین مهندسین عمران در كشور كانادا هستند و در بسیاری از طرحهای عمرانی این كشور سابقه فعالیت دارند. این دو بزرگوار در حال حاضر در شركت Times Group كانادا مشغول هستند.
مهندس محمدباقر قدكي
