به گزارش صاحب دیوان، این ژانر موسیقی ابتدا به عنوان نوعی سلاح مبارزه جوانان سیاه با تبعیضهای نژادی رایج در آن زمان شناخته میشد. رپ شامل قافیهسازی، فلو (سرعت بیان کلمات)، و اعتراضهای اجتماعی، گنگ، و دیسلاو میشود. در ایران، رپ فارسی نیز در دهه ۹۰ میلادی شکل گرفت و توسط جوانان برای اعتراض به مشکلات اجتماعی، سیاسی، و فرهنگی به کار گرفته میشود.
با وجود اینکه حدود 25 سال است که این سبک موزیک در موسیقیهای زبان فارس جای گرفته است. اما هنوز کم و بیش حالت زیرزمینی خود را حفظ کرده است و اغلب به صورت غیررسمی و غیرمجاز است. رپ فارسی به سه نوع اجتماعی، گنگ و عاشقانه تقسیم میشود. رپ در ایران در جایگاه سبک موسیقی ویژگیهایی دارد که مشابه و قرابتی با جامعه ما ندارد.
اولین اجرای آهنگ رپ توسط خوانندگان ایرانی، با صدای آقای شماعیزاده بود. به دنبال آن، گروههای متعددی بصورت رسمی اقدام به ساخت و تولید موسیقی رپ کردند. در ادامه روند ساخت موسیقی رپ، اولین آلبوم رپ فارسی که توانست با مجوز رسمی وارد بازار شود، بنام شاهکار بینش بود که توسط یک استاد دانشگاه ادبیات تولید و اجرا شده بود. اما سبک موسیقی رپ متأسفانه نتوانست با هدف اصلی خود در ایران پیش برود و تولید یکسری آهنگهای رپ با مضمون نامناسب سبب شد تا این سبک موسیقی در اذهان عمومی بهعنوان موسیقی با الفاظ نامناسب و ناهنجار شناخته شود.
در سالهای اخیر شاهد ساخت انواع آهنگهای رپ توسط هنرمندان سینمایی برای تیتراژ فیلمها و سریالهایی همچون “متهم گریخت” بودیم. اما برخی دیگر از خوانندگان رپ، به دلیل تولید محتوای نامناسب و گاهی استفاده از کلام زشت و توهین آمیز در آن نتوانستند مجوز رسمی برای آهنگهای خود دریافت نمایند. همچنین در سالهای اخیر شاهد حضور رپرهای ایرانی با نامهای مستعار همچون یاس، هیچکس و … بودیم که آهنگهای زیادی را تولید و اجرا نمودند و به دلیل جذابیت این آهنگها برای جوانان امروزی سبب شده تا انگیزه ادامه فعالیت این خوانندگان برای مطرح شدن در بین جوانان بیشتر شود.
با توجه به اینکه درصد بالایی از نسل جدید به این سبک از موسیقی گوش میدهند، لازم است تا توجه ویژهای به این بخش از موسیقی گردد تا آهنگهایی وارد بازار شود که از لحاظ محتوایی مناسب گوش دادن این نسل از نوجوانان باشد. به نظر میرسد فراهم نمودن شرایطی در دانشگاه موسیقی و یا آموزشگاههای خصوصی برای تربیت و آموزش درست موسیقی رپ به علاقهمندان به خواندن این سبک موسیقی میتواند آنها را در مسیر درستی قرار دهد تا در نهایت محصولی که تولید میشود خارج از عرف و فرهنگ جامعه نبوده و بتواند ماهیت چالش برانگیزی و منتقدانه خود را که در خصوص صبر و استقامت، وطن پرستی، بی اعتباری دنیا، یا مشکلات اجتماعی همچون طلاق، فقر، بیماری، فاصله طبقاتی، کمبود امکانات، تنهایی و افسردگی، با زبان عامیانه است، حفظ نماید.
رعنا باقری