به گزارش صاحب دیوان، طبق بررسیهای انجام شده از سوی گروه سلامت کشور، پنجره جمعیتی در چند سال اخیر افزایش چشمگیری داشته است. منظور از پنجره جمعیتی بازه زمانی است که افراد در سن باروری هستند و میتوانند صاحب فرزند شوند. طبق آمار بدست آمده پنجره جمعیتی در سال 1360 تقریبا 1 تولد به ازای 4 زن بارور بود. یعنی با وجود تعداد جمعیت کم آن سال، نزدیک به 10 میلیون زن با توانایی باروری وجود داشت و به ازای این تعداد 5/2 میلیون نوزاد در کشور وجود داشت. این در حالی است که در سالهای اخیر این پنجره جمعیتی به 7 الی 10 سال رسیده و به ازای هر 18 زن بارور، 1 نوزاد متولد میشود. یعنی با وجود 25 میلیون زن در کشور، تنها 1400 نوزاد متولد شده است. طبق گفته گروه سلامت، اگر افراد در این بازه 7 تا 10 سال پنجره جمعیتی موفق به فرزندآوری نشوند، باروری آنها دچار مشکل خواهد شد.
طبق آمار گزارش شده از سال 1355 تا سال 1399 میانگین سن بارداری به 10 سال افزایش یافته و بین 22 تا 30 سال گزارش شده است. میانگین سن مادر در اولین فرزند آوری در کل کشور در ۹ ماهه امسال در نقاط شهری ۲۸.۱سال و در نقاط روستایی 4/24سال بود. بیشترین میانگین سنی مادران در اولین فرزند آوری، مربوط به استان تهران با 3/30 سال و کمترین آن مربوط به استان سیستان و بلوچستان با 7/22 سال گزارش شده است.
علاوه بر کاهش میزان فرزند آوری، میزان سقط جنین نیز در کشور افزایش یافته است که این موضوع برای افزایش جوانی جمعیت یک زنگ خطر میباشد. به نظر میرسد که نیاز به اعمال یکسری قوانین سختگیرانه برای سقطهای غیرقانونی در جامعه است.
البته لازم به ذکر است که تولد نوزاد مبتلا به ناهنجاری علاوه بر بار مالی، از لحاظ روانی نیز تأثیرات منفی شدیدی بر خانواده وارد میکند و موجب میگردد تا والدین صاحب چنین فرزندانی دیگر رغبتی به فرزند آوری نداشته باشند. از طرفی در بسیاری از موارد به دلیل اینکه نتایج تشخیص ناهنجاری جنین دیر به دست والدین میرسد و به دلیل رد شدن سن قانونی سقط جنین، مجبور به سقط غیر قانونی آن میشوند که این نیز جزء آمار سقط بالای گزارش شده در نظر گرفته میشود.
چیزی که شاید به نظر میرسد باعث کاهش آمار نوزادان متولد شده در سالهای اخیر شده است، موضوع مشکلات ناباروری در نسل جدید است. بررسیهای صورت گرفته نشان میدهد که میزان مشکلات ناباروری مشاهده شده در سالهای اخیر در مقایسه با سالهای 1360 افزایش بسیار چشمگیری داشته است. البته با توجه به پیشرفتهای صورت گرفته در حوزه ناباروری و احداث مراکز درمانی تخصصی برای این امر، بسیاری از مشکلات نازایی و ناباروری امروزه قابل درمان میباشد. اما موضوع کاهش فرزند آوری تنها به این موضوع ختم نشده و مسائل مهم دیگری همچون ضعف اقتصاد خانوادهها، مشکلات جوانان در مسیر ازدواج و ازدواج نکردن، نیز هر کدام از موانع فرزند آوری بشمار میروند.
اگر میخواهیم جامعه به فرزند آوری ترغیب شود، علاوه بر حل مشکلات پیش روی جوانان امروز، باید در زمینهی اهمیت داشتن فرزند ،ارزشگذاری و فرهنگسازی نماییم و امکانات کافی برای فرزند آوری و پرورش آنها را فراهم کنیم تا والدین بدون داشتن دغدغه آینده فرزندان خود، نسبت به فرزند آوری تشویق شوند.
رعنا باقری