به گزارش صاحب دیوان،پایگاه تخصصی تاریخ و فرهنگ آذربایجان،صبح پانزدهم بهمن ماه دکتر سید قاسم ناظمی از چهره های فرهیخته شهر تبریز که سابقه مدیدی در مدیریت های فرهنگی تبریز و تهران را در کارنامه خود دارد در آیینی با حضور حجه‌الاسلام آل هاشم نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه تبریز، پورمحمدی، استاندار آذربایجان‌شرقی، علی غیاثی، مدیرکل امور استان های وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی و جمعی از مقام های دولتی و فعالان عرصه فرهنگ و هنر آذربایجان شرقی، بعنوان مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان شرقی معرفی شد.

به گزارش "صاحب دیوان" پایگاه تحصصی تاریخ و فرهنگ آذربایجان، به نقل از تبریزمن- مهدی زنده رزم: واژه‌ی نور و روشنایی، حس آرامش و امنیت را در ذهن انسان متبادر می‌سازد. حتی رسیدن به نور در ادیان مختلف نیز مترادف رسیدن انسان به رستگاری است. به همین دلیل است که انسان، همواره سعی کرده برای ایجاد امنیت و آرامش محیط زندگی خود را روشن کند و با توجه به همین موضوع است که روشنایی به نمادی از مذاهب بشر تبدیل شده است و نمود آن را می‌توان در اماکن مقدس مشاهده کرد. ایجاد روشنایی در شب‌ها در ابتدایی‌ترین شکل آن با آتش انجام می‌شد و سپس از شمع و چراغ‌های پیه‌سوز استفاده شد که بیشتر محدود به داخل خانه‌ها بود. رشد و توسعه‌ی شهرنشینی باعث شد روشنایی علاوه بر منازل و اماکن مقدس، در خیابان‌ها نیز اهمیت پیدا کند و چراغ‌های نفت‌سوز و گازسوز در خیابان‌های شهرهای توسعه یافته، نصب شد. اما آنچه باعث تحولی عظیم و شگرف در روشنایی معابر شهرها شد، کشف انرژی الکتریکی و به دنبال آن اختراع لامپ بود.

کریم میمنت نژاد / به گزارش پایگاه تخصصی تاریخ و فرهنگ آذربایجان"صاحب دیوان"پس از زلزله 1194 قمری تبریز که بیشتر خانه ها و بناها به تلی از خاک بدل شدند، حاکم تبریز، نجفقلی خان دنبلی، با مشاوره از دانشمندان و صاحب نظران زمان اقدام به طرح ریزی ساخت و احیاء مجدد تبریز نمود که در گام اول بر دور قسمت مرکزی شهر تبریز بنا به مسائل امنیتی دیوار و حصاری کشید و بر این حصار دروازه هایی برای ورود و خروج مردم تعبیه نمود.

معاون میراث فرهنگی آذربایجان شرقی از اجرای مراحل نهایی مرمت عمارت امیر ارشد ورزقان خبر داد.

27 دی ماه، گرامی باد یاد و خاطره علامه بزرگوار میرزا جعفر سلطان القرائی که شمع وجودش در چنین روزی در سال 1367 خاموش شد.

محمّد امین سلطان القرّائی/ به گزارش "صاحب دیوان "پایگاه تخصصی تاریخ و فرهنگ آذربایجان، نسخۀ خطّی یاد شده پس از گذشت قریب یک هزاره از کتابت آن به زیبائی خودنمائی می کند. نسخه در قطع رحلی بزرگ  21*31  سانتی متر، در 108 صفحه و 54 ورق، هر صفحه با مسطر 15 و هر ورق با مسطر 30 ، حدوداً شامل 1550 بیت می باشد. رقم کاتب نسخه علی بن اسحق ابیوردی در ابتدا و انتهای آن نقش بسته است. نسخۀ یاد شده حاوی تاریخ کتابت 529 هجری قمری است. نسخۀ خطّی مزبور در انتهای آن چنین پایان می یابد: "کتبه لنفسه علی بن اسحق الابیوردی متّع به یوم الجمعه لاحدی عشره لیلهً خلت من ربیع الاوّل من سنه تسع و عشرین و خمس مائه".  

به گزارش"صاحب دیوان"  پایگاه تخصصی تاریخ و فرهنگ آذربایجان،زهرا ترکمنلو هنرمند و فیلمساز جوان تبریزی که در زمینه فیلم کوتاه از سال ۹۰ فعالیت خود را آغاز کرده است. وی در همان ابتدا ساخت دو فیلم کوتاه کارگاهی را به سرانجام رسانده و نگاهی جدی تر و حرفه ای تر را در سال ۹۵ با ساخت فیلم کوتاه داستانی "حفره" برای خود رقم زده است. این فیلم کوتاه ،موفق به حضور در بیش از ۲۰ جشنوار خارجی و همچنین کسب چند مقام در جشنواره داخلی گشته است.

 "صاحب دیوان" پایگاه تخصصی تاریخ و فرهنگ آذربایجان افتخار دارد در سلسله گزارش هایی به معرفی گنجینه های انسانی بزرگ این خطه زر خیز پرداخته و گوشه ای از زندگی و فعالیت های فرهیختگان و هنرمندان عزیز را برای علاقمندان بازگو نماید.در این شماره به معرفی هنرمند توانا در عرصه نگارگری و مینیاتور سرکار خانم معصومه علیزاده شاملو می پردازیم.

کریم میمنت نژاد- پژوهشگر تاریخ -/ به کزارش" صاحب دیوان "پایگاه تخصصی تاریخ و فرهنگ آذر بایجان ، سیلی که در ۸ مرداد ۱۳۱۳ خورشیدی در تبریز رخ داد و تلفات جانی گسترده‌ای نداشت؛ ولی از لحاظ مالی با تخریب حدود ۱۳۰۰ خانه و مغازه و بر جای گذاشتن انبوهی از شن و لای و تخته سنگ‌های بزرگ خسارات چشمگیری به بار آورد.در پی بارندگی‌هایی در ارتفاعات و نواحی شرقی حومه تبریز در بعد از ظهر روز هشتم مرداد ۱۳۱۳، در حالی که در خود شهر، نشانه‌ای مبنی بر احتمال بروز یک چنین واقعه‌ای داده نمی‌شد، سیل در مسیر رودهای قوری‌چای و میدان‌چای سرازیر شده و بعد از تخریب موانعی چون پایه‌های پل‌ها و سدها و دیواره‌های مسیل، در امتداد خیابان پهلوی که از خیابان‌های عمده شهر محسوب می‌شد، جریان یافته و تمام ساختمان‌های اطراف آن را در خود گرفت. این سیل که حدود دو ساعت جریان داشت و سه ساعت نیز طول کشید که به تدریج فروکش کند، در ادامه به سمت نقاطی چون ایستگاه راهﺁهن و قسمت‌هایی از محله‌های اهراب، شاه آباد و کوچه باغ سرازیر شده و به غیر از تخریب منازل و انبارهای کالا و بازار همچون سرای امیر، به برخی از مراکز اداری از قبیل ساختمان‌های نظمیه، عدلیه، بلدیه را نیز اسیب های زیادی وارد کرد.

کریم میمنت نژاد (پژوهشگر تاریخ تبریز)

جوزافا باربارو سفیر جمهوری ونیز که در زمان فرمان روایی آق قویونلو ها بر ایران به پایتختی تبریز اواخر سال ۸۷۸هجری قمری/۱۴۷۴میلادی به دربار اوزون حسن بار یافته و استوارنامه اش را تقدیم پادشاه ایران حسن بیگ نموده بود در نوشته هایش با حیرت به توصیف زیبایی و عظمت مجموعه صاحب آباد تبریز شامل کاخ حکومتی و مسجد و میدان پرداخته است که ذیلا بخش هایی از نوشته وی از کتاب سفرنامه ونیزیان۱ تقدیم خوانندگان ارجمند می گردد.

معصومه شقاقی/به گزارش پایگاه  تخصصی تاریخ و فرهنگ آذربایجان"صاحب دیوان "چندی قبل بر روی یک بنر درمحله عموزین الدین ،نوشته شده بود که قرار است در آینده نه چندان دور این گورستان به خیریه سالمندان تبدیل شود موضوع این بنر باعث نگرانی هایی می شد . در این خصوص  گفتگویی با کریم میمنت نژاد محقق و تبریز پژوه انجام دادیم:وی در بیان اهمیت حفظ این گورستان ها این نکته را یادآور نمود که وجود یک یا چند گورستان برای هر محله تبریز جزوی از الزامات هر محله محسوب میشد طوری که هم در شهرسازی قدیم جزو ضروریات بود و هم ریشه در آیین های دینی ما دارد که همواره مرگ و نیاکان را ضمن احترام در خاطر داشته باشیم.وی افزود در کنار اهمیت بیاد داشتن مرگ و احترام و عزیزداشت نیاکان وجود مقابر انسان های فرهیخته و وارسته هر محله در این گورستان ها اهمیت حفظ و نگاهداری آن ها را دوچندان میکند.همچنین سنگ قبر ها جزو دیگری از آثاری هستند که برای هر دوره ای نشانه های روشنی از صنعت و خط و هنر حجاری را روایت می کنند که در صورت برچیده شدن این گورستان ها همه آن ها از بین خواهد رفت چونانکه اکنون از سنگ های مقابر عرفای بزرگی که در گورستان تاریخی گجیل مدفون بودند و توسط محمد علی خان تربیت تخریب و به باغ گلستان تبدیل شده است هیچ نمانده است.